Petitie Behoud de Spiegelvijver (december 2023)
Een aantal inwoners bood in december 2023 aan het College van Laren de petitie Behoud de Spiegelvijver aan. Hieronder leest u de reactie hierop van het college en Laren.
PETITIE Behoud de Spiegelvijver
De volledige tekst van de petitie staat hier.
Brief college van Laren
Geachte mevrouw Klingenberg, geachte heer Ten Kroode,
Op dinsdag 12 december heeft u ons een petitie aangeboden die ruim 2200 keer is ondertekend. Hierin verzoekt u het college van B&W om het besluit van de gemeenteraad van 26 april 2023 over de locatie en vorm van de waterberging op de Brink op de plek van de huidige Coeswaerde niet uit te voeren.
Als college hebben we uw verzoek uitgebreid besproken. We waarderen uw grote betrokkenheid bij ons dorp en bij de Brink in het bijzonder. We begrijpen uw inzet voor het dorpsgezicht. Ook wij willen de Brink voor toekomstige generaties aantrekkelijk houden. Tegelijkertijd willen we een centrum waar geen gevaar meer is voor wateroverlast en schade.
In uw petitie constateert u een aantal zaken die reden zouden moeten zijn voor het college om het besluit niet uit te voeren. Deze hebben we stuk voor stuk zorgvuldig bekeken. We hebben begrip voor uw zorgen, maar zijn er tegelijkertijd van overtuigd dat we er alles aan doen om ongewenste effecten te voorkomen. Daarnaast denken we dat er in een enkel geval sprake is van een misverstand.
Ten slotte zijn we van mening dat we een gedegen proces hebben georganiseerd en daarover uitgebreid hebben gecommuniceerd. Daardoor hebben inwoners en ondernemers op meerdere momenten uitgebreid de gelegenheid gehad om inbreng te leveren. Die inbreng is zo veel mogelijk verwerkt in het uiteindelijke plan waar de gemeenteraad mee heeft ingestemd.
Op basis hiervan geven wij geen opvolging aan uw verzoek. In de bijlage lichten we toe hoe we aankijken tegen uw constateringen en tegen het doorlopen proces.
Met vriendelijke groet,
Het college van Burgemeester & Wethouders
Toelichting
Reactie op uw constateringen:
dat het besluit is genomen zonder advies van de welstandscommissie;
• De welstandscommissie (commissie Ruimtelijke Kwaliteit ) adviseert altijd pas nadat er een vergunningaanvraag is gedaan (in dit geval vanwege het beschermd dorpsgezicht). Zo’n vergunningsaanvraag kan pas gedaan worden als er een definitief ontwerp is uitgewerkt. De uitwerking tot definitief ontwerp kon pas worden opgestart ná het raadsbesluit van 26 april 2023. Daarom is het logisch
dat dat advies er ten tijde van het raadsbesluit nog niet was.
• Juist om de commissie toch alvast te betrekken is er in de periode waarin het definitief ontwerp werd uitgewerkt al contact geweest met de commissie. Naar aanleiding van het pre-advies dat de commissie uitbracht, is het ontwerp nog aangepast (o.a. minder steile taluds en versobering beplanting).
dat er risico's zijn voor de bomen;
• Bij de aanleg van de natuurlijke vijver kunnen alle bomen rondom de vijver blijven staan. Bij het ontwerp is juist rekening gehouden met voldoende afstand tot de bomen. We doen er tijdens de werkzaamheden bovendien alles aan om schade aan de bomen inclusief de wortels te voorkomen of maximaal te beperken door het opvolgen van de algemene adviezen uit de Bomen Effect Analyse (BEA) die is opgesteld door bureau Hoefakker. Zo graven we alleen in de periode dat de bomen geen blad hebben. Ook is er ten tijde van de werkzaamheden altijd een ETW’er (European Tree Worker) aanwezig en is er toezicht van een speciale ETT toezichthouder (European Tree Technician). Alle maatregelen staan beschreven op de speciale webpagina over de bomen.
dat het aanzien van de Brink wordt aangetast;
• Het aanzien van de Brink verandert beperkt. De vijver blijft op dezelfde plek en komt alleen lager te liggen. Door de beplanting krijgt de vijver een meer natuurlijke uitstraling dan de huidige betonnen vijverbak. Van de respondenten van de online vragenlijst is 81% het (zeer) eens met de stelling dat de Brink aantrekkelijker wordt door de natuurlijke vijver, 14% antwoordt neutraal en slechts 5% is het (zeer) oneens.
• In het eerder genoemde contact met de commissie Ruimtelijke Kwaliteit van de BEL gemeenten vroeg de commissie om een cultuurhistorische onderbouwing van het plan voor de natuurlijke vijver. In opdracht van de gemeente is deze vervolgens opgesteld. Dit is gedaan door Mooi Noord-Holland, een onafhankelijke en niet-commerciële adviesorganisatie op het gebied van landschap, stedenbouw, architectuur en cultuurhistorie in Noord-Holland. Deze cultuurhistorische onderbouwing stelt dat de plannen geen afbreuk doen aan de cultuurhistorische waarden van het Rijksbeschermd dorpsgezicht Brink Laren.
dat de oppervlakte 1.700m2 wordt terwijl de Coeswaerde 800m2 groot is;
• Dit klopt niet. Het wateroppervlak van de nieuwe vijver is onder normale omstandigheden ongeveer 880 m2 groot. Dat is ongeveer 10% groter dan het wateroppervlak van de huidige vijver dat 800 m2 beslaat. De paden rondom de vijver blijven op precies dezelfde plek als nu. Deze worden aan de noordkant alleen iets smaller. Binnen de paden is er rondom het water een talud dat afloopt naar het centrale deel van de vijver waarin altijd water staat. Ook komt er aan de zuidkant een verlaagd pad. Alleen bij een extreme bui waarbij de vijver tot aan de rand volloopt, is het wateroppervlak tijdelijk ca. 1.700 m2. Binnen 24-48 uur is dat weer teruggebracht naar 880 m2.
dat de fraaie spiegeling verloren gaat;
• In vergelijking met de huidige vijver ligt de waterspiegel van de nieuwe vijver ongeveer 1 meter lager (1,5 meter onder maaiveld ten opzichte van 0,5 meter nu). Het wateroppervlak wordt echter ca. 10% groter. Daardoor blijft het spiegeleffect behouden.
• De struiken aan de kant van de kruising worden vervangen door een transparant hekwerk. Daardoor verbetert het zicht op de vijver vanuit de richting van de kruising.
dat de waterberging het centrum niet droog houdt;
• De natuurlijke vijver houdt het centrum droog bij een bui tot 60 mm/uur. Zo’n bui komt naar verwachting eens in de 50 - 100 jaar voor. Ter vergelijking: in 2014 viel een bui van 46mm/uur. Deze komt naar verwachting eens in de 10-15 jaar voor.
• Het riool in projectgebied Centrum kan 24mm water in een uur verwerken. Als er meer regen valt, dan wordt die extra hoeveelheid regenwater met name opgevangen in de natuurlijke vijver. Deze heeft hiervoor een bergingscapaciteit van 1.800 m3.
• Elders in het centrum, onder de parkeerplaats tegenover de winkels aan De Rijt, komt aanvullend nog een waterberging met een capaciteit van ca. 300 m3.
• Mocht er een bui vallen van meer dan 60mm/uur (naar verwachting is dat minder dan eens in de 50-100 jaar), dan blijft het regenwater waarvoor in de Brinkvijver en bij De Rijt op dat piekmoment geen plek meer is op straat staan tussen de stoepranden. Zodra het riool weer plek heeft (binnen een tot enkele uren na de bui) is dit water op straat dan weer verdwenen.
dat er alternatieven zijn.
• Het team van Laren Regenklaar heeft samen met enkele experts alle 19 mogelijke oplossingen die zijn ingediend beoordeeld. Dat is gedaan aan de hand van het eerder vastgestelde eisen-en wensenpakket. Het plan voor een natuurlijke vijver scoorde daarbij overall beter dan alternatieve plannen. De alternatieven zijn duurder, zorgen voor een minder grote bergingscapaciteit en/of zijn bijvoorbeeld minder robuust, betrouwbaar, duurzaam of veilig.
Toelichting op het proces
We zijn oprecht blij met bewoners die meedenken en meepraten over plannen die de gemeente maakt. Dat is ook precies de reden dat we in november 2022 een open proces hebben ingezet waarin iedereen de kans heeft gekregen om met een mening, vraag of oplossing te komen.
We willen de Brink voor toekomstige generaties aantrekkelijk houden, maar ook veilig. Daarom stond het nooit ter discussie dat er op of rondom de Brink een waterberging moet komen als oplossing voor wateroverlast in het centrum van Laren. Dat is vastgelegd in het Masterplan Laren Regenklaar dat in 2020 is vastgesteld door de gemeenteraad. In het huidige coalitieakkoord hebben we bovendien vastgelegd dat we de oplossing die er op dat moment lag (een bergingskelder onder de vijver) aan onze inwoners en ondernemers zouden voorleggen, dat we openstonden voor verbeteringen en andere voorstellen en dat we die transparant tegen elkaar zouden afwegen.
Op 1 november 2022 was vervolgens een eerste bijeenkomst als de aftrap van het proces om te komen tot een ontwerp voor de waterberging. Dit proces duurde ca. een half jaar en bestond uit meerdere stappen waarbij bewoners, ondernemers en organisaties vragen konden stellen en inbreng konden leveren (o.a. twee bijeenkomsten in het Brinkhuis, tientallen individuele gesprekken en een online vragenlijst).
De gemeente ontving 18 mogelijke oplossingen die - samen met de oplossing die er al lag - zijn onderzocht en beoordeeld aan de hand van het eerder vastgestelde eisen-en wensenpakket. Dat is gebeurd in samenwerking met enkele experts. De beoordeling van alle oplossingen is gedeeld via de website en tijdens de tweede bijeenkomst.
Het plan voor een natuurlijke vijver, een idee vanuit de samenleving, scoorde het beste. Tijdens de tweede bijeenkomst en via een vragenlijst hebben we dit plan voorgelegd aan bewoners en ondernemers en gevraagd om feedback. Dat leverde vooral veel positieve reacties op en inhoudelijke feedback. Naar aanleiding van deze feedback, onder meer die van u, is dit plan nog op een aantal punten aangepast (o.a. omvang en diepte). Op 26 april heeft de gemeenteraad vervolgens ingestemd met het principe van een waterberging in de vorm van een natuurlijke vijver op de plek van de huidige betonnen vijverbak.
Rondom alle stappen is uitgebreid gecommuniceerd. Bij de start gebeurde dit via een brief aan alle adressen in het centrum van Laren (570 adressen). En daarnaast bij zowel de start als bij alle vervolgstappen via de Laren Regenklaar nieuwsbrief (ca. 380 abonnees), een e-mail aan betrokkenen die bij de bijeenkomsten /gesprekken waren (160 adressen), berichten in het Larens Journaal, persberichten naar lokale media (die veelvuldig over het proces hebben bericht) en berichten op Facebook (die veelvuldig zijn gedeeld in Larense Facebookgroepen).
Al met al menen we dat we een gedegen proces hebben georganiseerd en daarover uitgebreid hebben gecommuniceerd. Daardoor hebben inwoners en ondernemers op meerdere momenten uitgebreid de gelegenheid gehad om inbreng te leveren. Die inbreng is waar mogelijk verwerkt in het uiteindelijke plan waar de gemeenteraad mee heeft ingestemd.